اسپلش اسکرین Splash screen

اسپلش اسکرین یا Splash screen چیست؟

اسپلش اسکرین (Splash screen) بخشی از رابط های کاربری گرافیکی است که معمولا هنگام اجرا کردن یک برنامه یا بازی نمایش داده می‌شود. این صفحه‌ها برای مدتی کوتاه نمایان شده و با ظاهر شدن محیط اصلی برنامه یا بازی ناپدید می‌شوند. به این نوع صفحه‌ها، صفحه شروع (Startup screen) صفحه راه‌اندازی (Launch Screen) یا خوشامدگویی (Welcome screen) نیز گفته می‌شود.

استفاده از اسپلش اسکرین به خصوص در مورد نرم افزارها و بازی‌های حرفه‌ای با فرایند لود طولانی یا سنگین کاملا رایج می‌باشد. بوت اسپلش (Boot splash) یا بوت اسکرین (Boot screen) نیز به صفحه معادلی در سیستم عامل‌ها اشاره می‌کند که طی فرایند بوت شدن آن‌ها نمایش داده می‌شود.

از آنجایی که اسپلش اسکرین‌ها نشان‌دهنده در حال انجام بودن یک عمل هستند نوعی نشانگر پیشرفت (Progress indicator) محسوب می‌شوند.

ظاهر، ویژگی‌ها و اهداف اسپلش اسکرین

اسپلش اسکرین ها اغلب در قالب صفحه‌ای ساده شامل یک تصویر، لوگو، نام و نسخه نرم افزار یا بازی همراه با نام سازنده آن طراحی می‌شوند.

ممکن است یک اسپلش اسکرین، تمام محیط قابل مشاهده صفحه یا تنها بخشی از آن را اشغال کند. برای مثال در بازی‌های تمام صفحه و اپلیکیشن های گوشی های هوشمند اسپلش اسکرین به صورت کامل صفحه را دربرمی‌گیرد. این درحالیست که چنین صفحاتی در نرم افزارهای کاربردی رایانه های دسکتاپ معمولا تنها بخشی از محیط را در مرکز صفحه نمایش اشغال می‌کنند.

صفحات اسپلش به محض اجرای یک نرم افزار یا بازی نمایان می‌شوند. معمولا همزمان با نمایش این صفحات، فرایند لود شدن یا آماده‌سازی بخش‌های اصلی انجام می‌شود. علاوه بر این، معرفی کوتاه محصول یکی از نقش‌های اصلی این صفحات به شمار می‌رود. همچنین صفحات اسپلش معمولا دارای جذابیت‌های بصری هستند و می‌توانند تا حدودی نارضایتی ناشی از معطل شدن کاربر را کاهش دهند.

با توجه به موارد فوق، کاربرد اسپلش اسکرین ها صرفا به فرایندهای لود طولانی محدود نمی‌شود. بنابراین ممکن است هنگام اجرای نرم افزارها و بازی‌های سبک نیز این صفحات برای مدتی از پیش تعیین شده (در حد چند ثانیه) نمایش داده شوند.

معمولا در مورد برنامه‌های بزرگ و پیچیده، روند کلی لود شدن در قالب درصد یا یک نوار پیشرفت (Progress bar) به کاربر نمایش داده می‌شود. همچنین ممکن است عمل در حال انجام به شکل خلاصه در بخشی از اسپلش اسکرین توصیف شود. لود منابع موردنیاز، فراخوانی تنظیمات کاربر، آماده‌سازی محیط و نوار ابزار نرم افزار و … از جمله این موارد و توصیفات هستند. پس از پایان یافتن این فرایند یا سپری شدن زمان تعیین شده، اسپلش اسکرین به شکل خودکار ناپدید شده و صفحه اصلی نمایان می‌شود.

گفتنی است در بسیاری از موارد، این صفحه‌ها فاقد هرگونه المانی برای تعامل با کاربر هستند.

صفحه های اسپلش در وبسایت ها

اسپلش اسکرین ها در مورد وبسایت‌ها در قالب اسپلش پیج (Splash page) برای معرفی سایت، فراهم کردن امکان لاگین پیش از نمایش صفحه اصلی سایت، انتخاب زبان و کشور موردنظر کاربر برای هدایت به صفحه مناسب، نمایش تبلیغات و … استفاده می‌شود. این درحالیست که چنین مواردی معمولا در سایر اسپلش اسکرین ها جایی ندارند.

استفاده از اسپلش اسکرین ها در چه مواردی توصیه می‌شود؟

پاسخ این پرسش بسته به میزان پیچیدگی نرم افزار یا بازی و همچنین دیدگاه‌های گوناگون، متفاوت خواهد بود. بسیاری از متخصصین بازاریابی، استفاده از اسپلش اسکرین‌ها را به عنوان ابزاری برای برندسازی و جلب توجه کاربر به محصول ضروری تلقی می‌کنند.

از سوی دیگر بسیاری از توسعه دهندگان نرم افزارها و طراحان تجربه کاربری، استفاده از این نوع صفحات را تنها در برخی موارد لازم می‌دانند. در این دیدگاه، اگر لود شدن منابع و آماده‌سازی محیط نرم افزار یا بازی زمانبر باشد پیشنهاد می‌شود از اسپلش اسکرین ها کمک گرفته شود.

برای چنین رویکردی دلایل کاملا ساده‌ای وجود دارد. نمایش اسپلش اسکرین برای برنامه‌های با لود طولانی علاوه بر مزایای پیشین، کاربر را از اینکه عملی در حال انجام است آگاه می‌کند. در واقع اگر کاربر برنامه‌ای را اجرا کند و برای مدتی نسبتا طولانی هیچ واکنشی از سوی سیستم مشاهده نکند ممکن است تصور کند برنامه اجرا نشده یا مشکلی در اجرای آن پیش آمده است. در این حالت اجرای مجدد برنامه و نتیجه ناخوشایندی که پس از لحظاتی با نمایان شدن دو نسخه از برنامه برای کاربر رقم می‌خورد قابل پیش‌بینی است. موضوعی که با نمایش فوری اسپلش اسکرین به محض اجرا شدن، تجربه بهتری را به کاربر منتقل خواهد کرد.

از طرف دیگر به عقیده برخی متخصصین، نمایش اسپلش اسکرین در مورد نرم افزارهای سبک و ساده عامل آزردگی خاطر و تلف کردن بی‌مورد زمان کاربر خواهد بود.

پیشنهادهایی برای ایجاد Splash screen های مناسب

اگر به هر ترتیب تصمیم گرفته‌اید برای نرم افزار، بازی یا وبسایت خود از اسپلش اسکرین استفاده کنید پیشنهاد می‌کنیم به موارد زیر توجه کنید:

• از تصاویر مناسب استفاده کنید. لوگو و یک تصویر جذاب و مرتبط می‌تواند در برندسازی و جذابیت این صفحات کمک کند.
• اطلاعات ضروری و کوتاهی که برای قرار گرفتن در این صفحه قابل توجیه هستند را فراموش نکنید. نام شرکت یا فرد سازنده، نام نرم افزار یا بازی و نسخه آن از جمله این موارد هستند. اگر شعار کوتاهی می‌تواند نرم افزار یا شرکت شما را توصیف کند از آن کمک بگیرید.
• از رنگ‌های مناسب و طراحی جذاب اما ساده استفاده کنید.
• از متون طولانی و شلوغ کردن بیش از حد صفحه اسپلش خودداری کنید. فراموش نکنید قرار نیست کاربر در این صفحه با ویژگی‌های نرم افزار یا افراد تیم بزرگ شما آشنا شود.
• اگر این صفحه صرفا جنبه نمایشی دارد مدت کوتاهی را برای نمایش آن درنظر بگیرید. زمان کاربر را بیش از اندازه هدر ندهید.
• ابعاد مناسبی برای اسپلش اسکرین درنظر بگیرید. اگر قرار است این صفحه تنها بخشی از نمایشگر را اشغال کند این بخش باید متناسب با اندازه صفحه‌نمایش‌های مختلف تنظیم شود.
• اگر در حال طراحی اسپلش پیج برای یک وبسایت هستید سعی کنید صفحه بیش از حد سنگین نشود. کاربر نباید برای مشاهده صفحه معرفی یک سایت به دلیل ارتباط اینترنتی با سرعت پایین معطل شود. بهتر است از قرار دادن تبلیغات در این صفحات تا حد امکان خودداری کنید.