لاگین Login

لاگین یا Login چیست؟

لاگین کردن (Logging in) به فرایندی گفته می‌شود که طی آن یک کاربر می‌تواند خود را به یک سیستم رایانه‌ای بشناساند و در صورت صحت نتیجه اعتبارسنجی به آن سیستم در حد مجاز دسترسی پیدا کند. گفتنی است عبارت ثبت ورود به عنوان معادل فارسی این اصطلاح انتخاب شده است و اصطلاحاتی نظیر Signing in یا Logging on و Signing on همگی معادل همین اصطلاح هستند.

رایج‌ترین اطلاعاتی که برای لاگین کردن مورد استفاده قرار می‌گیرد نام کاربری (Username) و کلمه عبور (Password) کاربر می‌باشد. البته اطلاعات و روش‌های دیگری نظیر مشخصه‌های زیستی منحصربفرد (مانند اثر انگشت و الگوی عنبیه)، استفاده از الگوهای تصویری و … نیز در فرایند ورود به سیستم مورد استفاده قرار می‌گیرند. علاوه بر این امروزه بسیاری از سیستم‌های رایانه‌ای از روش تصدیق هویت دو عاملی برای افزایش امنیت بهره می‌برند.

در صورتی که سیستمی برای مقاصد مختلف از احراز هویت پشتیبانی کند و فردی دارای حساب کاربری در این سیستم نباشد بسته به راهکارهای در نظر گرفته شده می‌تواند به عنوان یک مهمان از برخی قابلیت‌های سیستم استفاده کند یا برای ایجاد حساب کاربری اقدام کند. ممکن است درخواست ایجاد حساب کاربری، نیازمند بررسی و تأیید توسط یک اپراتور (یا مدیر سیستم) باشد و یا این کار به صورت خودکار مدیریت شود.

به عنوان مثال معمولا در اغلب وبسایت‌ها به منظور عضویت در سرویس‌هایی که ارائه می‌شود فرمی برای ثبت نام یا عضویت (Registration) درنظر گرفته می‌شود که کاربر می‌تواند با وارد نمودن اطلاعات مورد نیاز در آن فرم، مراحل عضویت را تکمیل کرده و با کمک اعتبارنامه خود در وبسایت لاگین نماید. معمولا این اعتبارنامه (مانند نام کاربری و رمز عبور) را Login یا Sign in نیز می‌نامند.

دلایل نیاز به ثبت نام، احراز هویت و لاگین در یک سیستم

ممکن است دسترسی به بخش‌های خاصی از یک سیستم رایانه‌ای یا کل قابلیت‌های آن نیازمند شناسایی و ورود کاربر باشد. به عنوان مثال در یک سایت خبری، نظردهی در مورد خبرهای مختلف می‌تواند نیازمند لاگین کردن کاربر باشد اما استفاده از محتوای آن معمولا بدون نیاز به شناسایی کاربر امکان‌پذیر است (به این ترتیب میزان نظرات هرز نیز کاهش خواهد یافت). برای ورود به سیستم عامل یک رایانه شخصی نیز ممکن است نیاز به وارد کردن رمز عبور متناسب با حساب کاربری باشد تا دسترسی افراد ناشناس به رایانه با اختلال روبرو شود.

پس از Login کردن، سیستم می‌تواند متناسب با تنظیمات کاربر یا نقش و سایر مشخصه‌های او، محیط سفارشی شده‌ای را در اختیارش قرار دهد یا اطلاعات و امکاناتی که تنها برای آن کاربر قابل دسترسی است را در اختیار او قرار دهد. برای مثال وقتی وارد حساب کاربری خود در یک سرویس پست الکترونیک مثل Gmail می‌شوید خواهید توانست به پیام‌های دریافتی در صندوق ورودی (یا Inbox) خود دسترسی داشته باشید و برای دوستان خود پیامی ارسال کنید.

علاوه بر این سیستم می‌تواند پس از ورود کاربر، رفتار او را زیر نظر بگیرد و با تجزیه و تحلیل این رفتار، اطلاعات گسترده‌تری را به دست آورد. به عنوان مثال یک فروشگاه آنلاین لباس ممکن است بر اساس رفتار کاربر یا سلیقه‌ی او در خریدهای پیشین، پیشنهادات مناسبی را به او ارائه دهد. البته اطلاعاتی که صاحبان سیستم از آنالیز رفتار کاربر به دست می‌آورند الزاما به سود او نخواهد بود.

لاگ آوت

معکوس فرایند فوق، ثبت خروج یا لاگ آوت (Logout) نامیده می‌شود (به این عمل Sign out نیز گفته می‌شود). پس از لاگ آوت کردن، دسترسی کاربر به همان شکلی خواهد بود که پیش از لاگین کردن بوده است. توصیه می‌شود پیش از ترک سیستم (به خصوص در مورد رایانه‌هایی که میان چندین نفر مشترک و یا عمومی هستند) با لاگ آوت کردن، امکان دسترسی افراد غیرمجاز به سیستم و مداخله در حساب کاربری خود را از بین ببرید.