نرخ پرش یا بانس ریت Bounce rate
نرخ پرش یا بانس ریت Bounce rate چیست؟
نرخ پرش یا بانس ریت (Bounce rate) اصطلاحی در حوزه تحلیل ترافیک وب می‌باشد و بیانگر درصد نشست (سشن یا Session) هایی است که طی آن‌ها بازدیدکننده تنها یک صفحه از سایت را ملاقات نموده و بدون بازدید از سایر صفحات، سایت را ترک کرده است. به عبارت بهتر، درصد نشست های تک صفحه‌ای در مقایسه با تمام نشست های یک وبسایت را نرخ پرش یا بانس ریت سایت می‌نامند.
در این اصطلاح، پرش (یا Bounce) در واقع به حالتی اشاره می‌کند که بازدیدکننده در یک نشست تنها با بازدید از یک صفحه، سایت را ترک می‌کند یا اصطلاحا از آن پرش می‌کند. در چنین حالتی، کاربر بدون اینکه روی آیتمی در منوهای سایت یا سایر لینک های داخلی موجود در صفحه کلیک کند از سایت خارج شده است.
بستن پنجره یا زبانه ای از مرورگر که صفحه‌ای از وبسایت موردنظر را نمایش می‌دهد، کلیک کردن روی یک لینک خارجی در صفحه (که باعث انتقال کاربر به صفحه ای از یک سایت دیگر می‌شود)، خروج از سایت با وارد کردن دستی نشانی صفحه‌ای از یک سایت دیگر در نوار آدرس و پایان یافتن سشن فعلی از جمله مواردی هستند که معادل با پرش از سایت در نظر گرفته می‌شود.
نرخ پرش در حالت معمولی به عنوان معیاری برای سنجش میزان موفقیت در جلب توجه و درگیری بازدیدکنندگان با سایت در نظر گرفته می‌شود.
علاوه بر نرخ پرش کلی یک وبسایت ممکن است این نرخ برای صفحات مختلف یک سایت یا مجموعه‌ای از صفحات به شکل مجزا نیز مورد سنجش و ارزیابی قرار گیرد که در ادامه به آن پرداخته می‌شود.
نحوه محاسبه بانس ریت
برای محاسبه نرخ پرش یک سایت، تعداد سشن های تک صفحه ای به تعداد کل سشن ها تقسیم می‌شود.
به طور مشابه برای یک صفحه وب مشخص، نرخ پرش به صورت تعداد سشن های بازدیدی که در آن صفحه وارد سایت شده‌اند و بدون مراجعه به صفحه ای دیگر سایت را ترک کرده‌اند تقسیم بر تعداد کل سشن هایی که با همان صفحه آغاز شده‌اند تعریف می‌شود.
به عنوان نمونه یک سایت با چهار صفحه را در نظر بگیرید که با حروف A تا D نامگذاری شده‌اند. همچنین فرض کنید در مدتی معین، 9 سشن با بازدیدهایی که ترتیب ملاقات صفحات در آن‌ها به صورت زیر است شکل گرفته است:
- A -> B -> D
- D -> C
- A
- C -> A
- B
- A
- A -> D
- A -> B -> C
- C -> D
در این حالت بانس ریت کلی این سایت برابر با 33.33 درصد خواهد بود؛ چرا که از مجموع 9 بازدید، سه بازدید تک صفحه ای بوده‌اند. نرخ پرش برای صفحه A نیز برابر با 40 درصد خواهد بود، چرا که از مجموع 5 بازدید آغازشونده با صفحه A، در دو بازدید تنها همین صفحه ملاقات شده است. نرخ پرش سایر صفحات نیز در جدول زیر قابل مشاهده است:
| نام صفحه | نرخ پرش | تعداد بازدیدی که تنها شامل این صفحه بوده است | تعداد بازدیدی که با این صفحه آغاز شده است |
| A | 40% | 2 | 5 |
| B | 100% | 1 | 1 |
| C | 0% | 0 | 2 |
| D | 0% | 0 | 1 |
تحلیل و بررسی نرخ پرش و بهبود آن
به طور قطعی نمی‌توان مقدار ثابتی را به عنوان یک نرخ پرش مناسب و بهینه برای تمام سایت ها با محتواها و کاربردهای مختلف معرفی کرد. با این وجود در حالت معمولی این نرخ هرچه پایین‌تر باشد مطلوب‌تر خواهد بود. به عبارت بهتر اگر یک وبسایت بتواند اغلب بازدیدکنندگانی که از هر طریقی وارد یکی از صفحات آن شده‌اند را به مشاهده سایر صفحات سایت تشویق کند (نرخ پرش پایین‌تری داشته و در ضمن) عملکرد مناسب‌تری داشته است.
در مقابل، نرخ پرش بالا در حالت متداول نشان‌دهنده آنست که وبسایت در جلب توجه بازدیدکننده‌ها به سایر صفحات عملکرد چندان مناسبی نداشته و اغلب کاربران پس از مشاهده صفحه ای که از طریق آن وارد سایت شده‌اند سایت را ترک کرده‌اند.
همانطور که اشاره شد بانس ریت برای صفحات مختلف سایت نیز قابل محاسبه است. اما دلیل محاسبه مجزای این نرخ برای صفحات مختلف را می‌توان در این واقعیت جستجو کرد که در اغلب موارد، صفحات مختلف دارای اثرهای متفاوتی در تشویق بازدیدکنندگان به مشاهده سایر صفحات سایت می‌باشند. از سوی دیگر بانس ریت بالای سایت می‌تواند ناشی از عملکرد نامناسب تنها یک یا چند صفحه انگشت شمار و مهم در سایت باشد که با بررسی این معیار برای صفحات مجزا امکان بهبود عملکرد کلی سایت نیز فراهم می‌شود. درنتیجه از این فاکتور به عنوان عاملی برای تشخیص میزان موثر بودن یک صفحه ورودی (مثل صفحه خانه یا صفحه فرود) نیز استفاده می‌شود.
برای مثال در مورد صفحه فرودی که قرار است بازدیدکننده را به خرید یک کالا تشویق کند بررسی نرخ پرش می‌تواند میزان موفقیت شما را برای هدفی که از طراحی صفحه و محتوای آن دنبال می‌کنید مشخص نماید. به این ترتیب در صورت نیاز می‌توانید تغییرات لازم را روی صفحه فرود اعمال کنید. به عنوان نمونه ممکن است لازم باشد گام بعدی موردنظر (مانند مشاهده جزئیات محصول و سفارش دادن آن) را به شکلی روشن‌تر، جذاب‌تر و در مکانی مناسب‌تر در اختیار بازدیدکننده قرار دهید.
حتی ممکن است پس از بررسی دقیق متوجه شوید بنر تبلیغاتی شما در یک سایت دیگر که بازدیدکننده ها را به این صفحه از سایت هدایت می‌کند از محتوای مناسب یا مرتبطی برخوردار نمی‌باشد و همین موضوع باعث ترک سایت توسط بازدیدکننده‌ای می‌شود که با انتظارات دیگری وارد سایت شما شده است. همچنین می‌توانید از روش‌هایی مانند A/B Testing برای مقایسه بانس ریت صفحه های فرود با طراحی‌های مختلف کمک بگیرید.
آیا داشتن بانس ریت بالا همیشه ناخوشایند است؟
نرخ پرش بالا همیشه به معنای یک معیار منفی در تحلیل ترافیک سایت تلقی نمی‌شود. برای آنکه بالا بودن نرخ پرش در یک سایت یا صفحه وب به عنوان نشانه‌ای نامطلوب یا بالعکس طبیعی محسوب شود لازم است ساختار، نوع محتوا و هدفی که یک سایت یا صفحه وب دنبال می‌کند مورد توجه قرار گیرد.
به عنوان مثال در برخی از سایت ها مانند واژه نامه ها یا سایت های پرسش و پاسخ، کاربر معمولا برای مطالعه محتوای خاصی که در یک صفحه قرار دارد به صفحه‌ای از سایت مراجعه می‌کند (معمولا از طریق موتورهای جستجو) و پس از مطالعه یا مشاهده محتوای صفحه، سایت را ترک می‌کند. در چنین سایت هایی داشتن Bounce rate بالا (حتی بیشتر از 80 درصد نیز) طبیعی به نظر می‌رسد. چرا که اغلب کاربران با ورود به چنین سایت هایی در همان صفحه تمام محتوایی که به آن نیاز داشته‌اند را به دست می‌آورند.
به عنوان نمونه‌ای دیگر از طبیعی بودن بانس ریت بالا می‌توان به سایت های ساده تک صفحه ای اشاره کرد که برای نمایش رزومه شخصی و اعلام راه‌های ارتباطی با فرد طراحی شده‌اند.
در سمت مقابل، فرض کنید صفحه خانه یا صفحه فرود در یک وبسایت دارای لینک هایی به بخش‌های مختلف سایت از قبیل فروشگاه، مقالات و … باشد. در چنین سناریویی اگر اغلب کاربران با ورود به این صفحات بدون بازدید از سایر بخش‌ها، سایت را ترک کنند احتمالا برای صاحب سایت یا کسب و کار مربوط به آن پدیده ناخوشایندی خواهد بود.
تفاوت نرخ پرش و نرخ خروج
در برخی موارد نرخ پرش با معیار دیگری به نام نرخ خروج (Exit rate) اشتباه گرفته می‌شود. هرچند هر دو اصطلاح فوق برای سنجش میزان موفقیت یک صفحه در هدایت بازدیدکننده به سایر صفحات سایت به کار می‌روند اما در واقع دو مفهوم متفاوت هستند.
در واقع نرخ خروج برای یک صفحه وب معین برابر است با تعداد سشن هایی که این صفحه آخرین آیتم در دنباله صفحات بازدیدی آن‌ها بوده تقسیم بر تعداد کل سشن هایی که شامل همین صفحه بوده است. این در حالیست که برای محاسبه نرخ پرش برای یک صفحه، تعداد سشن های تک صفحه ای متناظر (شامل صفحه موردنظر) به تعداد سشن های آغازشونده با آن صفحه تقسیم می‌شود.
توجه داشته باشید تعریف نرخ خروج الزاما به مواردی اشاره نمی‌کند که صفحه موردنظر تنها صفحه بازدیدشده در سایت توسط بازدیدکننده بوده است. به عبارت بهتر صفحه ای که بازدیدکننده به عنوان صفحه آخر در یک بازدید ملاقات می‌کند می‌تواند آخرین حلقه از یک زنجیره طولانی ملاقات صفحات سایت باشد.
در مثال پیشین، نرخ خروج برای صفحه A برابر با 50 درصد است. چرا که از میان 6 نشست شامل صفحه A، این صفحه در سه مورد، صفحه پایانی (یا خروجی) بوده است. در حالیکه نرخ پرش این صفحه 40 درصد است. همین‌طور نرخ خروج برای صفحه B در مثال بالا برابر با 33.33 درصد است چرا که از 3 بازدید شامل صفحه B، این صفحه تنها در یک بازدید نقطه خروج بوده است. این در حالیست که بانس ریت صفحه B برابر با 100 درصد است. بنابراین با توجه به مثال بالا ممکن است نرخ خروج از نرخ پرش کمتر، مساوی یا بیشتر باشد.
