سوپریوزر Superuser

سوپریوزر یا Superuser چیست؟

سوپریوزر (Superuser) یا ابرکاربر نوع خاصی از حساب کاربری است که در سیستم‌عامل‌ها برای مدیریت و اعمال تغییرات سیستمی استفاده می‌شود. معمولا این حساب کاربری در سیستم‌عامل‌های مختلف با نام‌هایی نظیر root، admin یا administrator و … شناخته می‌شود.

در حالت معمولی که یک کاربر به تغییرات سیستمی و بدون محدودیت نیازی ندارد کاربران و نرم‌افزارها با استفاده از حساب کاربری معمولی و سطح محدودی از مجوزهای موردنیاز به فعالیت می‌پردازند. به این ترتیب انجام اموری که به مجوز کامل (ایجاد تغییرات سیستمی) نیاز داشته باشد در صورت لزوم توسط حساب سوپریوزر انجام می‌شود. دسترسی ریشه‌ای (یا root access) اصطلاحی است که برای دسترسی کامل سوپریوزرها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

مجوز ابرکاربر در سیستم عامل ویندوز

در سیستم عامل ویندوز نیز یک حساب کاربری با نام Administrator به صورت پیشفرض در ویندوز XP وجود داشت که به دلایل امنیتی از ویندوز ویستا به بعد وجود اجباری آن منتفی و به جای آن امکان بالابردن سطح مجوزهای کاربران از طریق زیرساخت امنیتی User Account Control (UAC) فراهم شد. در این روش، در یک حساب کاربری از نوع مدیریتی (Administrator)، نرم افزارها یا کاربران می‌توانند افزایش سطح مجوز را از سیستم عامل درخواست کنند. البته در حساب‌های کاربری استاندارد این سیستم‌عامل‌ها، هنگام افزایش مجوز از کاربر درخواست می‌شود نام کاربری و کلمه عبور یک حساب مدیریتی را وارد نماید. نصب یا لغو نصب نرم افزار، نصب درایورها، تغییرات سیستمی، تغییر تنظیمات دیوار آتش، تغییر تنظیمات بروزرسانی و … از جمله اعمالی هستند که نیازمند افزایش مجوز در این سیستم عامل هستند.