کپچا CAPTCHA

کپچا یا CAPTCHA چیست؟

کپچا یا CAPTCHA آزمونی است که برای تشخیص انسان یا ماشین بودن کاربر به کار می‌رود. این واژه از عبارت “Completely Automated Public Turing test to tell Computers and Humans Apart” به معنی “تست تورینگ عمومی تمام خودکار برای تشخیص انسان از رایانه” گرفته شده است.

به عبارت بهتر، CAPTCHA مسأله‌ای است که تقریبا فقط و فقط توسط انسان‌ها قابل حل است. به این ترتیب دسترسی ربات‌ها و برنامه‌های اتوماتیک مخرب که قادر به عبور از سد کپچا نباشند نخواهند توانست به سرویس یا سیستم مورد نظر دسترسی پیدا کرده و یا منجربه بروز خرابی یا مشکل شوند. بنابراین کپچاها می‌توانند دسترسی عناصر غیرانسانی به سیستم را دشوارتر سازند. البته برخی اوقات این تست‌ها به حدی دشوار هستند که کاربر انسانی را هم با مشکل روبرو کرده یا به زحمت می‌اندازند.

در مقایسه با تست تورینگ اصلی، کپچا توسط رایانه مدیریت می‌شود در حالی که تست تورینگ توسط انسان انجام می‌شود. به همین دلیل، کپچا با نام تست تورینگ معکوس نیز شناخته می‌شود.

رایج‌ترین انواع کپچاها

یکی از متداول‌ترین انواع کپچاها تصویری تصادفی از حروف در هم ریخته است که لزوما نمایانگر واژه‌ای واقعی نیست و کاربر باید حروفی که در تصویر مشاهده می‌کند را به ترتیب در فیلدی که به این منظور در نظر گرفته شده است وارد کند. حتما با این نوع کپچا به هنگام ورود یا ثبت نام در سایت‌های اینترنتی روبرو شده‌اید. به همریختگی و خطوط زاید نوشته‌ها در این تصاویر باعث می‌شود روش‌های متداول برای OCR به سادگی قادر به تشخیص این متون نباشند و عبور نرم‌افزاری از سد کپچا دشوارتر شود. CAPTCHA های صوتی نیز می‌توانند با قرائت عبارت به افراد نابینا در عبور از سیستم امنیتی کمک کنند.

البته انواع مدرن‌تری از کپچاها نظیر کپچاهای تشخیص تصویر نیز وجود دارد که در آن از کاربر خواسته می‌شود از میان چند تصویر کوچک نمایش داده شده آن‌هایی که در یک ویژگی معین مشترک هستند را انتخاب نماید.