خط فرمان لینوکس – آشنایی با شل
شل (یا Shell) چیست؟
وقتی از خط فرمان حرف میزنیم، در واقع داریم به شِل (Shell به معنای پوسته) اشاره میکنیم. شل برنامهای است که دستورات صفحه کلید را دریافت میکند و آنها را برای اجرا در اختیار سیستم عامل قرار میدهد. تقریبا تمام توزیع های لینوکس یک برنامه شل از پروژه گنو (GNU) را تحت عنوان بش (bash) ارائه میکنند. نام “bash” مخففی برای عبارت “Bourne Again SHell” میباشد و به این موضوع اشاره میکند که bash یک جایگزین بهبودیافته برای sh برنامه شل اصلی یونیکس است که توسط Steve Bourne نوشته شده است.
ایمولاتورهای ترمینال
هنگام استفاده از یک واسط کاربری گرافیکی (GUI)، به یک برنامه دیگر موسوم به تقلیدکننده یا ایمولاتور ترمینال (terminal emulator) برای تعامل با شل نیاز داریم. اگر به منوهای محیط دسکتاپ خود نگاه کنیم، احتمالا یکی از آنها را پیدا خواهیم کرد. KDE از ایمولاتور ترمینال konsole استفاده میکند و گنوم (GNOME) هم از gnome-terminal استفاده میکند، با این وجود این برنامه احتمالا در منوهایمان به سادگی ترمینال (terminal) نامیده میشود. تعدادی ایمولاتور ترمینال دیگر هم برای لینوکس در دسترس هستند، اما همه آنها در اصل یک کار را انجام میدهند؛ برای ما دسترسی به شل را فراهم میکنند. ممکن است شما یک ایمولاتور ترمینال را براساس دمبل و دیمبوهایی (مترجم: منظور، ویژگیهای اضافی و اجزای ظاهری است) که دارد به دیگری ترجیح دهید.
اولین ضربه هایتان را روی کلیدها وارد کنید
پس بیاید شروع کنیم. ایمولاتور ترمینال را اجرا کنید! بعد از اینکه بالا آمد، باید چیزی شبیه این را ببینیم:
این را یک شل پرامپت (shell prompt) مینامند و هر زمان که شل آماده دریافت ورودی باشد نمایان میشود. در حالی که ممکن است بسته به توزیع تا حدودی از نظر ظاهری متفاوت باشد معمولا شامل username@machinename شماست (مترجم: منظور از username نام کاربری فعلی در سیستم عامل و منظور از machinename نامی است که به دستگاه یا ماشین شما اختصاص داده شده است)، و به دنبال آن دایرکتوری کاری فعلی (کمی بعدتر در این مورد بیشتر توضیح میدهیم) و یک علامت دلار قرار میگیرد.
توجه: اگر آخرین نویسه (یا کاراکتر) پرامپت به جای علامت دلار، علامت پوند (“#”) باشد، نشست ترمینال دارای امتیازات ابرکاربر (یا سوپریوزر) است. به این معنا که ما به عنوان کاربر root لاگین شدهایم یا ایمولاتور ترمینالی را انتخاب کردهایم که امتیازات ابرکاربر (یا مدیریتی) را فراهم میکند.
با این فرض که تا اینجا همه چیز خوب است، بیایید کمی تایپ کنیم. عبارتی بیمعنی مشابه نمونه زیر را در پرامپت وارد کنید (مترجم: و کلید اینتر را فشار دهید):
از آنجایی که این دستور بیمعنی است شل این موضوع را به ما میگوید و به ما فرصت دیگری میدهد.
متن بالا بخشی از ترجمه کتاب The Linux Command Line (به فارسی: خط فرمان لینوکس) نوشته William Shotts است که نسخه اصلی آن از طریق وبسایت رسمی کتاب (https://linuxcommand.org) قابل دسترسی است. (فهرست مطالب کتاب خط فرمان لینوکس).