پیام خطا Error message
پیام خطا یا Error message چیست؟
پیام خطا (Error message) به پیامی گفته می‌شود که هنگام بروز مشکل روی دستگاه‌های مختلف از جمله کامپیوترها نمایش داده می‌شود.
پیغام های خطا اغلب زمانی نمایش داده می‌شوند که انجام یک عمل با شکست روبرو شده باشد. از آنجایی که معمولا برای بسیاری از اعمال، اطلاع رسانی به کاربر در مورد بروز مشکل‌ها دارای اهمیت است نمایش این پیام‌ها موضوعی ضروری به شمار می‌رود. خطاهایی مانند:
- رد دسترسی (Access Denied) هنگام تلاش برای استفاده از یک فایل توسط کاربری که مالک آن نیست
- خطای تقسیم بر صفر در یک ماشین حساب
- خطای پیدا نشدن فایل یا File not found (برای مثال هنگام کلیک روی نام یک سند در لیست اسناد تازه ورد در حالیکه کاربر فایل سند را حذف یا منتقل کرده است.)
- توقف اجرای برنامه
- خطای 404 هنگام تلاش برای دسترسی به منبع یا صفحه وبی که پیدا نشده است
- ناموفق بودن ورود به حساب کاربری در یک وبسایت ناشی از عدم تطابق نام کاربری و کلمه عبور
- خطا هنگام ارسال یک فرم وب به دلیل تکمیل نادرست یا ناقص فرم
و … از جمله خطاهایی هستند که برای آن‌ها در سیستم‌های مختلف پیام‌های مناسبی به کاربر ارائه می‌شود.
هنگام بروز خطا ممکن است با دخالت کاربر و رفع مشکل، تغییر شرایط و تلاش مجدد، عمل موردنظر با موفقیت انجام شود. از همینرو معمولا در صورت نیاز همراه با پیام خطا، راه‌های حل مشکل یا توضیحات تکمیلی در مورد خطا نیز ارائه می‌شود. به علاوه ممکن است برای خطاهای غیرمنتظره نرم افزاری، امکان ارسال وضعیت برنامه و جزئیات خطا برای سازنده نرم افزار فراهم شود.
محتوای پیغام های خطا
نمایش مناسب پیام های خطا یکی از بخش‌های مهم در ایجاد تجربه کاربری مناسب و استفاده پذیری محصولات و دستگاه های کامپیوتری است. در عین حال تلاش برای جلوگیری از بروز خطاهای غیروابسته به ورودی های کاربر از اهمیت بالایی در ساخت محصولات برخوردار است.
متن اصلی Error message ها باید تا حد ممکن کوتاه، واضح و قابل فهم باشد. کاربر با دیدن این پیام‌ها نباید گیج شود. از طرفی جزئیات بیشتر برای افراد علاقمند باید در بخشی مجزا بدون ایجاد مزاحمت ارائه شود. اگر راه حل مشکل طولانی است هدایت کاربر به صفحه‌ای در بخش راهنما یا سایت محصول رویکرد مناسب‌تری است.
جزئیات پیام های خطا نباید به حدی باشد که امنیت نرم افزار یا سیستم را زیر سوال ببرد. برای مثال هنگامی که ورود کاربر به یک سیستم ناموفق بوده است نمایش پیام “نام کاربری یا کلمه عبور اشتباه وارد شده است” از لحاظ امنیتی پیام مناسب‌تری است. به این ترتیب در صورتی که این خطا از طرف یک فرد مهاجم رخ داده باشد تشخیص اینکه نام کاربری یا کلمه عبور (کدام یک) اشتباه وارد شده‌اند دشوارتر خواهد بود و درنتیجه احتمال موفقیت حمله را کاهش می‌دهد.
نحوه نمایش پیام خطا و اطلاع رسانی در مورد خطا
بسته به نوع خطا، میزان اهمیت، میزان اطلاعات موجود در پیام و … نحوه نمایش پیام های خطا متفاوت خواهد بود.
یکی از شیوه‌های رایج برای نمایش پیام های خطا در سیستم عامل های امروزی استفاده از دیالوگ باکس هاست. در این حالت محتوای ارور موردنظر در پنجره‌ای روی پنجره اصلی نرم افزار قرار می‌گیرد و با تأیید کاربر ناپدید می‌شود. بنابراین اگر پیام نیازمند توجه سریع کاربر است یا از اهمیت بیشتری برخوردار است استفاده از این روش پیشنهاد می‌شود.
در مورد بسیاری از خطاهای سیستمی که منجر به توقف عملکرد سیستم می‌شوند پیام خطا به صورت تمام صفحه نمایان می‌شود (مانند پیام های خطا در صفحه های آبی مرگ). برخی پیام های خطا نیز در بخش اعلان ها یا نوتیفیکیشن های سیستم نمایش داده می‌شوند. پیغام‌های خطایی با درجه اهمیت پایین‌تر نیز ممکن است در نوار وضعیت نرم افزار قرار بگیرند.
دسته‌ای دیگر از پیام های خطا که ناشی از وارد کردن نادرست اطلاعات، وارد نکردن مقادیر ضروری یا انتخاب مقادیر نامناسب توسط کاربر می‌شود معمولا در کنار فیلد مربوطه ظاهر می‌شود. برای مثال هنگام پر کردن یا ارسال یک فرم وب، پیام خطای مربوط به خالی بودن فیلد نشانی پست الکترونیک در کنار همان فیلد درج می‌شود.
البته پیام خطای متنی تنها راهکار اطلاع رسانی در مورد خطاها نیست. گاهی اوقات از کدهای خطا، چراغ های اختصاصی با رنگ‌های متفاوت یا صداهای مختلف برای اعلام خطا استفاده می‌شود. در چنین مواردی شماره کد خطا، چراغ روشن یا رنگ خاص چراغ‌ها، کوتاه یا بلند بودن بوق و تعداد آن می‌تواند نمایانگر نوع خطا یا مشکل مشخصی باشد.
پیوندهای پیشنهادی تک دیک
