نوار وضعیت Status bar

نوار وضعیت یا Status bar چیست؟

نوار وضعیت (Status bar) یکی از انواع ویجت ها یا المان های کنترل گرافیکی است که برای نمایش اطلاعات وضعیتی به کار می‌رود. این نوار معمولا به صورت افقی در پایین‌ترین بخش پنجره قرار می‌گیرد.

نوار وضعیت اغلب اطلاعاتی در مورد وضعیت فعلی برنامه یا محتوا و فایلی که توسط برنامه باز شده ارائه می‌دهد. در برخی موارد این نوار به بخش‌هایی تقسیم می‌شود که هر بخش اطلاعات مرتبطی را دربرمی‌گیرد.

در برخی برنامه‌ها مانند نرم افزارهای مبتنی بر متن، نوار وضعیت در قالب خط وضعیت (Status line) و به شکل متنی ظاهر می‌شود.

نمونه‌های رایجی از محتویات نوار وضعیت و کاربردهای مختلف آن

نوار وضعیت بسته به نرم افزارهای مختلف محتواهای متفاوتی را شامل می‌شود. برای مثال در نوار وضعیت یک واژه پرداز اطلاعاتی در مورد سند فعلی مانند تعداد صفحات سند و شماره صفحه فعلی، زبان بخشی از متن که کرسر در آن قرار گرفته، تعداد کلمات، میزان بزرگنمایی محتویات سند و … نمایش داده می‌شود.

در یک ویرایشگر گرافیک نیز معمولا اطلاعاتی پیرامون تصویر در حال ویرایش مانند ابعاد یا میزان بزرگنمایی تصویر در این ویجت نمایش داده می‌شود.

به عنوان مثالی دیگر در یک برنامه مدیریت فایل معمولا تعداد آیتم‌های موجود در دایرکتوری جاری داخل Status bar نمایش داده می‌شود. در صورت انتخاب چند فایل نیز تعداد آن‌ها همراه با حجم فایل‌های انتخاب شده به Status bar اضافه می‌شود.

نوارهای وضعیت می‌توانند علاوه بر نمایش اطلاعات، قابلیت‌های دیگری را نیز در اختیار کاربر قرار دهند. برای مثال در یک ویرایشگر گرافیک ممکن است با کمک اسلایدری که در این نوار قرار گرفته امکان تغییر بزرگنمایی تصویر جاری فراهم می‌شود. به عنوان مثالی دیگر با کلیک روی شماره صفحه در نوار وضعیت یک واژه پرداز ممکن است بخشی برای حرکت سریع میان صفحات مختلف سند در اختیار کاربر قرار گیرد.

افزون بر این از Status bar برای ارائه راهنماهایی متناسب با وضعیت جاری برنامه، پیام‌های کوتاه و نمایش میانبرهای صفحه کلید برنامه استفاده می‌شود.

مزیت ها و نکات مرتبط با استفاده از Status bar

نوار وضعیت همزمان با اینکه بدون ایجاد مزاحمت به کاربر اجازه می‌دهد به تعامل خود با پنجره اصلی برنامه ادامه دهد اطلاعاتی را نیز به صورت پیوسته به او نمایش می‌دهد. برخلاف دیالوگ باکس هایی که برای نمایش اطلاعات و … روی پنجره اصلی قرار می‌گیرند و مانع از مشاهده کامل محتوای آن می‌شوند.

از سوی دیگر از آنجایی که Status bar معمولا در پایین پنجره قرار می‌گیرد غالبا کمتر توجه کاربر را به خود جلب می‌کند. به همین دلیل استفاده از این ویجت برای نمایش پیام‌های مهم و نیازمند توجه توصیه نمی‌شود.

در برخی نرم افزارها نیز امکان پنهان کردن این نوار برای فراهم آوردن فضای بیشتر مهیا شده است.