تک دیک

واژه نامه و مجله آموزشی کامپیوتر و فناوری

کوکی Cookie

کوکی یا Cookie چیست؟

کوکی (Cookie)، داده‌های اندکی است که از سوی یک وبسایت به هنگام بازدید به رایانه‌ی کاربر فرستاده شده و توسط مرورگر در فضای مخصوصی روی رایانه کاربر ذخیره می‌شود. زمانی که کاربر مجددا وارد آن سایت می‌شود، اطلاعات ذخیره شده برای سرور ارسال می‌شود تا از وضعیت پیشین کاربر مطلع شود. کوکی با عناوین مختلفی نظیر کوکی مرورگر (Browser Cookie)، وب کوکی (Web Cookie)، اچ تی تی پی کوکی (HTTP Cookie) و اینترنت کوکی (Internet Cookie) نیز شناخته می‌شود. از نظر لغوی Cookie به معنای کلوچه می‌باشد.

بسیاری از مرورگرهای رایج امروزی قابلیت غیرفعال کردن، مشاهده و حذف انتخابی یا حذف تمام کوکی‌ها را در اختیار کاربر قرار می‌دهند. به علاوه افزونه‌های خاصی برای برخی از مرورگرها نیز وجود دارد که می‌تواند به مدیریت بهتر و آسانتر کوکی‌ها کمک نماید.

هر کوکی دارای اجزای مختلفی است که عبارتند از: نام (Name)، مقدار (Value) و ویژگی (Attribute) ها که البته مورد آخر الزامی نبوده و اطلاعاتی از جمله زمان انقضای کوکی و … را نگه داری می‌کند.

کاربردهای رایج کوکی‌ها

کوکی‌ها در به یادآوردن اطلاعات مربوط به وضعیت کاربر برای وبسایت‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار هستند. برای مثال، ممکن است یک فروشگاه آنلاین از کوکی‌هایی که روی رایانه‌ی شما ذخیره می‌کند برای نگه‌داری کالاهایی که به سبد خریدتان اضافه کرده‌اید استفاده کند. هم‌چنین می‌توان برای جلوگیری از امتیازدهی یا شرکت مجدد در نظرسنجی‌های آنلاین از Cookie ها استفاده کرد. از دیگر کاربردهای این کلوچه‌های دیجیتال می‌توان به نگه‌داری رمز عبور، اطلاعات کارت اعتباری و محتویات فرم‌های تماس (نظیر نام و آدرس کاربر) و سایر اطلاعات مورد نیاز وبسایت اشاره نمود.

بسیاری از سایت‌ها با استفاده از کوکی‌های تصدیق هویت (Authentication Cookie) متوجه می‌شوند که آیا کاربر در سایت لاگین کرده است یا خیر. از اینرو به منظور حفظ امنیت و جلوگیری از نفوذ هکرها از طریق فریب سرور، داده‌های این دست از Cookie ها باید به صورت رمزنگاری شده ذخیره شود تا توسط اشخاص ثالث قابل خواندن نباشند. ردگیری و تحلیل رفتارهای وبگردی کاربران نیز از دیگر کاربردهای Cookie ها به شمار می‌رود.

انواع رایج کوکی ها

انواع گوناگونی از کوکی‌ها وجود دارند. برخی از آن‌ها که با عنوان کوکی‌های موقت یا جلسه‌ای (Session Cookie) شناخته می‌شوند به طور موقت روی حافظه قرار می‌گیرند و با بسته شدن مرورگر حذف می‌شوند. کوکی‌های ماندگار (Persistent Cookie) برخلاف گونه‌ی موقت، پس از رسیدن به یک تاریخ و زمان مشخص (زمان انقضا) یا سپری کردن یک طول عمر معین به صورت خودکار منقضی می‌شوند. کوکی‌های ایمن (Secure Cookie) نیز نوع دیگری از کوکی‌هاست که تنها از طریق ارتباطات رمز نگاری شده (HTTPS) قابل انتقال می‌باشند.

استفاده از کوکی‌ها معایبی (از قبیل شناسایی غیردقیق کاربر در برخی موارد، امکان نقض حریم خصوصی و بروز ناسازگاری در وضعیت کاربر روی رایانه شخصی و سرور) را نیز به همراه دارد. به همین دلیل در برخی از کاربردها تا حد ممکن استفاده از روش‌های جایگزین توصیه می‌شود.

امیرحسین شهسواری

عاشق دنیای رایانه و فناوری به خصوص برنامه نویسی هستم؛ یادگرفتن و البته یاد دادن چیزای جالبی که یاد گرفتم باعث خوشحالیم میشه و از اولویت‌های اصلی زندگیم به حساب میاد. از مدیریت و نوشتن در تک دیک هم واقعا لذت می‌برم :)

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *