تک دیک

واژه نامه و مجله آموزشی کامپیوتر و فناوری

دان تایم Downtime

دان تایم یا Downtime چیست؟

دان تایم یا دانتایم (Downtime) به مدت زمانی اشاره می‌کند که طی آن یک ماشین (به ویژه یک سیستم رایانه‌ای) غیرقابل دسترسی است یا قادر به انجام وظیفه اصلی خود نیست. در چنین حالتی اصطلاحا گفته می‌شود سیستم در وضعیت دان (Down) قرار دارد. متضاد اصطلاح دان تایم، آپتایم (Uptime) می‌باشد.

در مورد وبسایت ها معمولا برای آگاهی به موقع از دان بودن سرور وب و برطرف کردن مشکل از سرویس‌های مانیتورینگی استفاده می‌شود که با بررسی و نظارت مداوم، به محض از دسترس خارج شدن وبسایت هشداری برای تیم فنی یا مالک آن ارسال می‌کنند.

دان تایم پیش بینی نشده و برنامه ریزی شده

دان شدن یک سیستم یا سرویس ممکن است ناشی از عوامل پیش بینی نشده‌ای باشد که بدون برنامه ریزی قبلی مانع از عملکرد صحیح سیستم شده‌اند. باگ های نرم افزاری، خطاهای انسانی، قطعی برق، مشکلات سخت افزاری، خرابی‌های ارتباطی (قطعی شبکه) و … از جمله عوامل پیش بینی نشده برای بروز این وضعیت در یک سیستم یا سرویس به شمار می‌رود.

در کنار این عوامل ممکن است برای انجام امور مرتبط با نگه داری (نظیر بروزرسانی نرم افزاری یا ارتقاء قطعات سخت افزاری) نیز سیستم با برنامه ریزی قبلی از دسترس خارج شود. در این حالت، معمولا کاربران (یا مشتریان سرویس) از پیش در جریان این تغییرات قرار می‌گیرند. البته ممکن است ارائه کننده سرویس برای جلوگیری از دان شدن سرویس از سیستم‌های جایگزین برای انجام وظایف سیستم‌هایی که در حال بروزرسانی هستند استفاده نماید.

خارج شدن سیستم از وضعیت طبیعی خود به خصوص در حالت پیش بینی نشده می‌تواند در مواردی نظیر سیستم‌های پزشکی و سلامت، بانک‌ها و سیستم‌های کنترل حمل و نقل روی کاربران و افرادی که به طور مستقیم یا غیرمستقیم با این سیستم‌ها در ارتباط بوده‌اند اثراتی غیرقابل جبران داشته باشد. از سوی دیگر ممکن است بسته به مدت زمان غیرقابل دسترس بودن (برای مثال یک دقیقه یا یک روز) یا زمانی که سیستم از دسترس خارج شده است (مانند زمان پیک تقاضا برای یک سرویس یا زمان‌های معمولی) خسارت ناشی از این رخداد متفاوت باشد.

محاسبه نرخ دان تایم

همانند آپتایم، نرخ دان تایم نیز در قالب درصد زمانی که سیستم قادر به انجام فعالیت اصلی خود نبوده است یا غیرقابل دسترسی بوده است تعریف می‌شود. بسته به نوع کاربرد و اهمیت آن ممکن است حداکثر نرخ‌های مختلفی برای دان تایم (معمولا کمتر از 0.1 درصد) در توافق نامه سطح سرویس (Service Level Agreement – SLA) تضمین شود.

برای محاسبه نرخ دان تایم کافی است مجموع مدت زمانی که سیستم غیرقابل دسترس بوده یا قادر به انجام وظیفه مورد نظر نبوده را بر کل زمان مورد بررسی تقسیم کرده و نتیجه را در عدد 100 ضرب کنید. به عنوان مثال فرض کنید یک سرور میزبانی وب در طول مدت یک سال (365 روز معادل با 8760 ساعت) در مجموع تنها برای 5 ساعت به دلایل مختلفی مثل بروزرسانی های نرم افزاری، ارتقای سخت افزاری و یا رفع خطاها قابل دسترسی نباشد. به این ترتیب نرخ دانتایم مطابق محاسبه زیر چیزی حدود 57 هزارم درصد خواهد بود.

5 / 8760 x 100 = 0.057%
دان تایم Downtime
دان تایم ها ممکن است پیش بینی نشده و یا با برنامه ریزی قبلی رخ دهند.

پیوندهای پیشنهادی تک دیک

لینک واژه در ویکیپدیا

امیرحسین شهسواری

عاشق دنیای رایانه و فناوری به خصوص برنامه نویسی هستم؛ یادگرفتن و البته یاد دادن چیزای جالبی که یاد گرفتم باعث خوشحالیم میشه و از اولویت‌های اصلی زندگیم به حساب میاد. از مدیریت و نوشتن در تک دیک هم واقعا لذت می‌برم :)

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *