خط فرمان لینوکس – ناوبری و پیمایش سیستم فایل
2 – ناوبری
اولین چیزی که باید یاد بگیریم (علاوه بر نحوه تایپ کردن) اینست که چگونه سیستم فایل در سیستم لینوکس خود را پیمایش کنیم. ما در این فصل دستورات زیر را معرفی میکنیم:
- pwd – چاپ نام دایرکتوری کاری فعلی
- cd – تغییر دایرکتوری
- ls – لیست کردن محتویات دایرکتوری
درک درخت سیستم فایل
مشابه ویندوز، یک سیستم عامل شبه یونیکس مانند لینوکس، فایل های خود را به شیوهای موسوم به ساختار دایرکتوری سلسله مراتبی (hierarchical directory structure) سازماندهی میکند. این بدان معناست که آنها در یک الگوی درخت مانند از دایرکتوری ها (گاهی اوقات در سیستم های دیگر پوشه یا فولدر نامیده میشود) سازماندهی شدهاند که ممکن است حاوی فایل ها و دایرکتوری های دیگر باشد. اولین دایرکتوری در سیستم فایل، دایرکتوری ریشه (root) نامیده میشود. دایرکتوری ریشه حاوی فایل ها و زیردایرکتوری هایی است که (خودشان) حاوی فایل ها و زیردایرکتوری های بیشتری هستند و الی آخر.
توجه داشته باشید برخلاف ویندوز که دارای یک درخت سیستم فایل مجزا برای هر دستگاه ذخیره سازی است، سیستمهای شبه یونیکس مانند لینوکس فارغ از اینکه چند درایو یا دستگاه ذخیرهسازی به کامپیوتر متصل شده است همیشه یک درخت سیستم فایل واحد دارند. دستگاههای ذخیرهسازی براساس خواست مدیر سیستم (system administrator)، (شخص (یا اشخاصی) که مسئول نگهداری از سیستم هستند)، به نقاط مختلف درخت متصل (یا به عبارت صحیحتر، نصب یا ثابت (mount)) میشوند.
دایرکتوری کاری فعلی
اغلب ما احتمالاً با یک فایل منیجر (برنامه مدیریت فایل) گرافیکی آشنا هستیم که درخت سیستم فایل را به صورت شکل 1 نمایش میدهد. توجه داشته باشید که درخت معمولاً به صورت معکوس (بالا به پایین) نشان داده میشود، با ریشه در بالا و شاخههای مختلف (آن) که به سمت پایین سرازیر شدهاند.
با این حال، خط فرمان هیچ تصویری ندارد، بنابراین برای پیمایش درخت سیستم فایل باید به شکلی متفاوت به آن فکر کنیم.
تصور کنید که سیستم فایل، مارپیچی به شکل یک درخت وارونه است و ما میتوانیم در وسط آن بایستیم. در هر زمان معین، ما در یک دایرکتوری واحد هستیم و میتوانیم فایلهای موجود در دایرکتوری و مسیر دایرکتوری بالای ما (موسوم به دایرکتوری والد) و هر زیردایرکتوری پایین خود را ببینیم. دایرکتوری که در آن قرار داریم دایرکتوری کاری فعلی (current working directory) نامیده میشود. برای نمایش دایرکتوری کاری فعلی از دستور pwd (print working directory به معنای چاپ دایرکتوری کاری) استفاده میکنیم.
هنگامی که ما وارد سیستم خود میشویم (یا یک نشست ایمولاتور ترمینال را آغاز میکنیم) در ابتدا دایرکتوری کاری فعلی ما روی دایرکتوری خانه (home directory) مان تنظیم میشود. به هر حساب کاربری، دایرکتوری خانه خودش اختصاص داده میشود و این تنها محلی است که یک کاربر عادی مجاز به نوشتن فایلهاست.
فهرست کردن محتویات یک دایرکتوری
برای فهرست کردن فایلها و دایرکتوریهای موجود در در دایرکتوری کاری فعلی، از دستور ls استفاده میکنیم.
در واقع، ما میتوانیم از دستور ls برای فهرست کردن محتویات هر دایرکتوری استفاده کنیم، نه فقط دایرکتوری کاری فعلی، و بسیاری چیزهای سرگرمکننده دیگر نیز وجود دارد که (این دستور) میتواند انجام دهد. ما در فصل بعدی زمان بیشتری را با ls سپری خواهیم کرد.
متن بالا بخشی از ترجمه کتاب The Linux Command Line (به فارسی: خط فرمان لینوکس) نوشته William Shotts است که نسخه اصلی آن از طریق وبسایت رسمی کتاب (https://linuxcommand.org) قابل دسترسی است. (فهرست مطالب کتاب خط فرمان لینوکس).
